Toezicht zonder inzicht leidt tot een commissie zonder uitzicht

Over heden en toekomst van ons maatschappelijk toezicht 

De Kerngroep Commissies van Toezicht is blij dat dit jaar weer een “fysieke” themadag voor leden van commissies van toezicht kan worden georganiseerd. Vorig jaar moest die vanwege de coronamaatregelen worden gecanceld.

De titel van deze themadag heeft u allen kunnen lezen: “Toezicht zonder inzicht leidt tot een commissie van toezicht zonder uitzicht”. Een titel wordt nooit “zo maar” gekozen. Er gebeurt heel veel en in een hoog tempo in het penitentiaire systeem. Visie op politiek-bestuurlijk niveau is aan wijziging onderhevig. De invoering van de Wet Straffen en Beschermen is daarvan een uitkomst, maar evenzeer de invoering van de Afdeling Intensief Toezicht (de AIT) in een aantal penitentiaire inrichtingen. De zogenoemde Veegwet heeft de bemiddeling als formele modaliteit van de klachtbehandeling ingevoerd. Als het toezicht van de commissies dit niet goed verwerkt, zich in vergaderingen met directies en contacten met justitiabele eigen maakt, zal de waarde van dit inmiddels meer dan 100 jaar oude toezicht onvermijdelijk eroderen.

Heeft het maatschappelijk toezicht in zijn huidige vorm toekomst? Wat vraagt het in werving, selectie, introductie en kennis van nieuwe leden? Vrijwillig en dus vrijblijvend, of toch niet? De toegenomen verharding van de criminaliteit, de harde voorbeelden van onveiligheid van functionarissen in de justitiële keten, zijn andere voorbeelden van een snel bewegend maatschappelijk veld, dat het CvT-toezicht niet ongemoeid laat.

De Kerngroep heeft, samen met het hoofdkantoor van DJI, daarom deze themadag gevuld vanuit dit perspectief. De plv. hoofddirecteur DJI, Michel Groothuizen, zal er op in gaan. Prof. mr. Paul Vegter is gevraagd een inleiding te verzorgen over de toekomst van het maatschappelijk toezicht door commissies van toezicht. Mr. Jeppe Balkema, de onbetwiste “eminence grise” op dit terrein zal ons meenemen in het beklagrecht, een bepaald niet onbelangrijk deel van het CvT-werk.

In het middaggedeelte ontkomen we niet aan workshops. Ze hebben allemaal de CvT, in organisatie en werkzaamheden, als onderwerp. De themadag wil, zoals altijd, de uitgelezen mogelijkheid per jaar zijn, waarop CvT-leden elkaar ontmoeten en met elkaar over het werk discussiëren. De workshops gaan onder meer over  CvT-werk en veiligheid, de voorzitter van de CvT als kwaliteitsbewaker, de bemiddeling in klachtbehandeling, etc. Er wordt van de workshops verslag gemaakt; de verslagen zullen via het Kenniscentrum beschikbaar komen. U leest hierover meer op deze site van het Kenniscentrum.